CÓ MỘT NƠI CHO CÁC ANH YÊN NGHỈ

        

                 

       Nhân dịp 50 năm kỷ niệm ngày đồng khởi Cùa (Cam Lộ, Quảng Trị) thành công, cuộc đồng khởi này xuất phát từ đặc điểm tình hình, vùng Cùa, Cam Lộ được Tỉnh ủy quyết định chọn làm điểm khởi đầu phong trào đồng khởi nhằm thu hút địch, tạo điều kiện cho vùng giáp ranh và khắp các vùng đồng bằng nông thôn trong tỉnh vùng lên. Dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Tỉnh ủy Quảng Trị, được sự hỗ trợ của lực lượng vũ trang địa phương, đêm mồng 4 rạng ngày mồng 5 tháng 7 năm 1964, quần chúng nhân dân ở vùng Cùa tự trang bị các loại vũ khí đồng loạt vùng lên phá kìm, lập nên chính quyền cách mạng. Phụ huynh lúc ấy là quyền bí thư TU trực tiếp chỉ đạo cuộc đồng khởi, nên Ban Tổ Chức mời, kèm theo MF tháp tùng.

    Trước khi vào lễ, các đại biểu, những cán bộ, chiến sỹ đã từng tham gia cuộc đồng khởi, và còn sống sót lại sau cuộc chiến, đã dự lễ khai mạc Đại Hồng Chung tại nghĩa trang và thăm mộ các AHLS. Đại Hồng Chung do con em xã Cam Chính đang sinh sống, công tác trên khắp mọi miền Tổ quốc và các cơ quan, doanh nghiệp đóng trên địa bàn đã đóng góp trong chương trình “Giọt đồng tình nghĩa” đúc nặng 600 kg.
     Nghĩa trang này nằm trong địa danh gọi là Cùa, là một địa danh thuộc 2 xã Cam Chính và Cam Nghĩa, nằm rất sâu trong phía tả đường 9. Và đường lên đó với một ngọn đèo xinh đẹp, cây cối bên bờ mọc xanh tươi, vùng Cùa nổi tiếng với những vườn chè và tiêu trù phú.
      Đến nghĩa trang, các cụ chống gậy lập cập ôm nhau mừng rỡ, còn MF lang thang trong nghĩa trang, ngắm nhìn và suy ngẫm. Nghĩa trang này có hơn 600 phần mộ của các anh hùng liệt sỹ, chia làm 2 phần, bên trái là các AHLS người quê tại Cam Chính, bên phải là các AHLS người địa phương khác và LS vô danh, mà giờ đây họ ghi là “liệt sỹ chưa biết tên”. Những nấm mồ nhỏ như long lanh sáng dưới ánh nắng hè buổi sáng. Những nấm mồ gọi là “có tên tuổi” cũng lạ lắm, có nấm chỉ có chữ “Hải”, có nấm chỉ có tên, không quê quán…Có đôi nấm có tên họ quê quán đầy đủ, có nấm có vẻ như được người nhà đến chăm sóc rất chu đáo, có làm lại bia quy củ hơn. Quê quán xa xôi, nhưng chắc chắn người nhà thấy rằng nghĩa trang này sẽ là nơi xứng đáng cho chàng trai, cô gái của gia đình lưu lại cùng linh hồn các đồng đội, nên họ không đưa về. Ở đây có quá nhiều mộ với tên gọi “liệt sỹ chưa biết tên”. MF đi lui đi tới, ngắm nhìn những cây huyết dụ nhỏ được địa phương chăm chút, nở hoa xinh xinh trước mộ, cảm thấy như các anh đang hé những nụ cười trẻ trung, những nụ cười của tuổi mười tám đôi mươi, mang đầy nhiệt huyết ra đi quên mình vì nước, họ đã thực sự quên mình. Ôi chiến tranh, ngươi đã làm gì, để những chàng trai cô gái, lẽ ra là một tương lai học đường rạng rỡ, một sự nghiệp nổi danh, một gia đình hạnh phúc, những đứa con xinh tươi… họ phải để lại những ước mộng đó, ra đi vì đời sau. Họ ra đi với không một dòng tên, một địa chỉ …

Những người còn lại ...

Dáng lưng còng này là mẹ hay là vợ?

   

Đại Hồng Chung từ nay sẽ ngân tiếng chuông vào ngàn thu cùng các anh.