Tôi nhớ lần thứ 1 từ trường Trỗi sang trường Bé đi cùng với ba tôi.Ba lúc đó sang công tác có dịp ghé thăm trường Bé và trường nhi đồng MN Lê văn Tám nên rủ tôi cùng đi.
Đó là hè năm 1967.Tôi chỉ nhớ lúc đó có ghé thăm hiệu bộ trường HSMN do dì 5 Nga phụ trách và trường NĐMN do bà 5 Ninh phụ trách.Hè đó nóng nên học sinh thường ra sông tắm.Năm đó,trường DTMN có 1 anh bị chết đuối,lúc đó tôi đang đứng ở hiệu bộ thấy mọi người nhốn nháo,trong đó có cả chị em I Ren con tổng thống Lumumba.
Lần 2 là tết năm 1968.Nhà trường có tổ chức xe cho ai có chị,em,bạn bè bên trường MN sang thăm nhau.Tôi và Lê hòa Bình k7 đăng kí sang thăm dì 5 Nga là dì của Bình.Sang trường,sau khi thăm hỏi dì,chúng tôi xin phép dì xuống chơi với các anh,chị học sinh quen biết.Lúc đó trường MN chưa chia khu 5 và Nam bộ nên mọi người vẫn ở chung với nhau rất vui,gường 2 tầng như bên trường Trỗi.Nam,nữ đều đông ,hòa đồng.Tôi ghé thăm lớp chị Mỹ Trinh,Mỹ Trang em anh YViệt,Y Nam,.Chị Thanh Mai,Cự Hà em anh Dương Thanh và một số bạn nữa.Trường HSMN lúc đó đang tổ chức các trò chơi mà phần thưởng là kẹo,tôi được ưu tiên mấy cái vé chơi,tôi nhớ hình như là trò ném cổ chai.Mặc dù không ném trúng nhưng do là học sinh trường bạn sang chơi nên cũng được các chị cho nhận giải là mấy cục kẹo.Rồi cùng Cự Hà ,Tín ra sân bóng rổ ném bóng.Trưa, dì 5 kêu về văn phòng dì ăn cơm,chúng tôi được cho ăn những món miền Nam mà chỉ có ở nhà mới được má nấu cho ăn,thật ngon !Nhưng cũng thật nhớ quê hương MN.Lúc này đang chiến dịch Mậu Thân,giải phóng Sài gòn làm chúng tôi có cảm giác được về quê thật gần.Chiều đến,trong lúc chờ xe qua đón về,tôi và Hòa Bình lang thang sang phòng triển lãm các món đồ nữ công gia chánh của các chị học sinh.Ngoài mấy món đồ thêu,còn có các loại bánh,mứt .Bản tính trường Trỗi nổi lên,nhìn trước ,nhìn sau không thấy ai,chúng tôi lén lấy mấy cái bánh đút túi.
Chia tay các dì,các anh,các chị ,các bạn.Cảm giác của tôi chỉ muốn khóc,như phải xa người thân cùng quê trở về với môi trường hoàn toàn khác(môi trường quân đội).Thật lưu luyến!Sau vì lí do đang Đại Cách mạng văn hóa nên tôi không có dịp trở lại trường HSMN nữa.Nghe nói các bạn cũng chịu nhiều cực khổ lắm!Tết đó trường MN cũng sang giao lưu văn nghệ với trường Trỗi.
Các bạn xem thêm về các bạn Trỗi ở hai bài này:
Một câu chuyện nhỏ rất Trỗi ! và Chuyện bức ảnh thất lạc gần 40 năm
Hồ Bá Đạt.(Bạn trường Trỗi)
Năm 1956 tôi được gửi vào trại nhi đồng Miền Nam.Thủa đó gò Đống Đa và ngay cả khu trại cũng còn hoang sơ lắm.Tôi nhớ má Năm Ninh người phụ trách cao nhất của trại.Tôi nhớ trước dãy nhà tôi ở có một cái cây thường cho rụng những quả bé tí xíu mà lúc đó, chả hiểu sao bọn tôi gọi là quả lê. Bây giờ nghĩ lại,có lẽ đó là quả doi (ở trong Nam kêu là mận).Tôi nhớ một hôm, tự mình lang thang đi chơi thơ thẩn thế nào mà lại mò được đến một nhà thờ cùng ở trong khu trại. Ngôi nhà đã đổ nát, bên trong không có gì ngoài những mảnh vụn của gạch, của gỗ và của kính.Chiến tích thu được sau đó là là mấy miếng kính xanh màu mực Cửu Long và đỏ, và vàng .Chao ơi, hồi đó tôi không biết đó là kính màu dù vẫn biết thế nào là kính. Tôi cứ nghĩ đây là thứ kỳ diệu, kiểu như báu vật vậy, tự hào lắm vì mình đã có cái mà chẳng bạn nào có , tôi cho vào túi áo mang về khoe . Tôi còn nhớ một buổi sáng thức dậy, cô bảo mẫu bắt chúng tôi phải ngồi ị vào những cái hố nho nhỏ mà cô đã đào sẵn ở đằng sau nhà.Theo lời cô, ai ị xong mới được đi vào ăn sáng .Trời ạ, mười lăm phút sau có sáu , bảy bạn rời vị trí nhưng tôi vẫn ở lại. Nửa tiếng sau, con số vơi dần mà tôi vẫn ở lại. Khi chỉ còn ba bạn trong đó có tôi ngồi ê a với nhau cô mới ra cho phép giải tán. Ấy nhờ thế mà cho đến tận hôm nay tôi càng tự tin rằng mình chân thật từ tấm bé. Biết bao nhiêu kỷ niệm thời ấu thơ xô nhau ùa đến. Các bạn của tôi ơi, ai đã ở trại nhi đồng Miền Nam cùng tôi thủa ấy? ai đã ở trại nhi đồng Miền Nam trước và sau tôi thế ? hãy tìm đến với nhau để xẻ chia quá khứ êm đềm, để nhớ lại những năm tháng sống như anh em một nhà trên đất Bắc. Tôi tha thiết tìm gọi bạn tới, các bạn ở trại nhi đồng Miền Nam ơi!
"Có một danh từ không có trong từ điển các danh từ Tiếng Việt thường được viết tắt là HSMN; có một hội không cố định trong mạng lưới các hiệp hội ở Việt Nam: Hội Học Sinh Miền Nam; có một đường day liên lạc không vô tuyến mà cũng chẳng hữu tuyến, nối liền giữa các miền đất nước của bản đồ nước Việt hình chữ S: Ban liên lạc HSMN, và có một huyết thống tình cảm thật lạ, ngoài phạm trù sinh học, nó kết nối một mối tình tha thiết và mãnh liệt giữa những con người không có máu mủ ruột rà, chẳng bà con họ hàng, không cùng một quê hương, không cùng một thế hệ, không cùng một mái trường và không kể gì đã biết nhau rồi hay chưa, hễ nghe xưng là HSMN, thì lập tức mừng tủi, sẵn sàng thương yêu, dìu dắt và giúp đỡ nhau. 