ÔNG ĐỒ LÀNG

Hai mươi mười một đến rồi.
Lòng em sung sướng bồi hồi biết bao...
                          (Báo tường hồi hổi)
Biên câu chuyện góp vui cả nhà nhé.
Ngày con gái tôi nhập trường cao đẳng, tháng sau cháu về khoe: Con được bầu làm tổ trưởng tổ văn nghệ của khóa mới đấy ba. Chà nghe oách đây, tôi động viên: Cố lên con, chứ ngày ba đi học toàn được đóng làm lính cầm cờ chạy ra chạy vào thôi. Con gái cười hì hì: Ba cứ đùa, con thấy ba có tài ăn nói lắm mà, đi đâu ba cũng như làm chủ sân khấu ý. Khà khà, con này cũng láu lỉnh nhỉ, tôi đáp.
Rồi bẵng đi vài ngày, một hôm nó về ngồi ăn cơm với vẻ tư lự, tôi hỏi có chuyện gì. Nó nói: Bọn con được phân dựng một vở kịch nội dung về gia đình, phải tự viết kịch bản, rồi dàn dựng để chuẩn bị cho hội diễn văn nghệ trường. À, ra vậy, tôi hỏi: Thế xong chưa? Nó lắc, mà giờ vẫn cãi nhau ỏm tỏi chưa thống nhất, ba xem có ý gì giúp con mấy. Tôi cười mỉm ậm ừ...
Hôm sau cháu về, vẻ mặt vẫn vậy, thấy thế tôi bảo: Thôi thế này, ba thử kể câu chuyện này, nếu thấy được thì bọn con tự lên kịch bản, lời thoại cho hợp nhé, cháu cười ăn cơm và nghe tôi kể.
Chuyện đây: Ngày nhỏ đi học trường làng, có ông đồ già ông dạy hay lắm, ông toàn kết hợp dân ca, thơ hò vè để cho bọn tôi dễ thuộc dễ nhớ. Thầy đọc: Trên đồng cạn dưới đồng sâu, chồng cầy vợ cấy con con trâu làm gì? Dễ nhẩy, cả lớp đồng thanh: Con trâu đi cày ạ ! thầy nói: Phải rồi đấy, thế là cả lớp sướng và thuộc ngay. Hay như trong Kiều thì thầy đọc: Đầu lòng hai ả tố nga, Thúy gì là chị, em là thúy chi? Cả lớp lại đồng thanh: Thúy Kiều là chị em là Thúy Vân ạ ! Các trò giỏi lắm, thầy lại khen và bọn chúng tôi lại sướng, thuộc bài ngay.
Một hôm học đến bài về gia đình thầy đọc giọng du dương: Công cha như núi thái gì, nghĩa mẹ như nước trong gì chảy ra, một lòng...Chưa dứt câu, chúng tôi  đã đồng thanh ào ào: Công cha như núi thái sơn, nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra ạ. Lần này không như mọi khi, thầy đưa mắt nhìn thằng Tí Đỉn, nó đang cúi mặt không trả lời theo chúng tôi. Lạ, thầy hỏi nó: Đỉn sao em không trả lời, đứng dậy trả lời cho thầy nghe.
Thằng Đỉn rón rén đứng dậy, gãi đầu nó đọc: Công cha như núi...thái bình, nghĩa mẹ như nước trong...mình chảy ra ạ...Thầy tròn mắt hỏi: Sao em đọc lạ vậy, giải thích thầy nghe coi. Thằng Đỉn thút thít: Thưa thầy cha em tối ngày sáng xỉn chiều say, chẳng lo gì cho gia đình, thái bình không có núi, công cha em cũng...cũng vậy thôi. Còn mẹ em tối ngày đầu tắt mặt tối bươn chải kiếm miếng ăn cho cả nhà, mồ hôi tứa ra đầm đìa, nước trong mình chảy ra là...là mồ hôi đấy ạ, nó nói một hơi. À, ra vậy, thầy giật mình, cả lớp giật mình, mà thầy thấy có lý, không mắng nó nữa. Cũng từ đó cả lớp thương thằng Đỉn hơn, thầy cũng thương thằng Đỉn hơn. Chúng tôi như anh em một nhà.
Con bé cười hí hí, rồi lẳng lặng mang câu chuyện vào trường, mấy đứa xúm vào biên thành kịch bản, sau hôm tổng duyệt nó thất thiểu về báo tôi, thầy phụ trách lắc đầu vì lí do vô lý, vô lý quá, sao lại thế được cơ chứ. Khà khà, tôi động viên nó, tưởng vô lý nhưng lại có lý đấy con ạ, ngẫm mà xem...

XH.