BIẾT KHÔNG?

Gần đây nhiều “đại gia” nợ trên nghìn tỉ lặng lẽ ra đi và báo chí được dịp ồn ào, quậy tưng không khí trầm lắng của công cuộc làm ăn ảm đạm từ đầu năm đến nay.Còn nhớ cả năm ngoái ,công ty Bianfishco lúc nào cũng có mặt trên cả trang quảng cáo của báo Đầu tư tài chính Sài gòn giải phóng mà ham.Các vị lãnh đạo khi về Cần thơ thế nào cũng được long trọng mời đến tham quan điển hình làm ăn của người phụ nữ nhiều cá tính “đồng bóng”này.
Có chuyên gia dự đoán vào mùa đại hội cổ đông năm nay sẽ xuất hiện nhiều Công ty “bất đắc kỳ tử” và chắc chắn còn nhiều “đại gia” chân đất sét núp trong bóng tối ,ra sức chống đỡ …cho đến khi kiệt sức mới chịu đầu hàng.
Xâu chuỗi việc lộ ra nhiều “đại gia” như Vinashin,Điện lực … nợ nần chồng chất đến các vụ bể hụi khắp nơi và nhất là nhiều công ty nợ hàng nghìn tỉ như Bianfishco,Phương nam…có bất ngờ trong việc quản lý nền kinh tế không?
Năm 1989 khi mới mở cửa nền kinh tế nước ta ,tôi được cử vào học lớp “Bồi dưỡng cho kỹ sư” tại trường Kinh tế đối ngoại ở Tp HCM.Tôi nhớ mãi tiên đoán của thầy Vũ Văn Ly dạy môn
Quan hệ quốc tế. Trong một bài nói về tuân thủ pháp luật trong kinh doanh,thầy đề cập đến câu truyền miệng”Chủ trương miến Bắc,nguyên tắc miền Trung ,lung tung Nam bộ”.Thầy thường căn dặn “Thương trường là chiến trường ,ở đó không có khái niệm đạo đức nhưng kinh doanh muốn tồn tại phải dựa trên cơ sở đạo đức”.Có học sinh hói ”Thầy hình dung như thế nào về mặt trái chân dung các Giám đốc (Hồi ấy chưa xài “đại gia”) của ba miền trong 20 năm nữa ?”.
Thầy cho rằng,miền Bắc sẽ có những Giám đốc giỏi ,nghiêm túc dù bắt nhịp chậm hơn miền Nam nhưng có một số Giám đốc lợi dụng “chủ trương” gây nên những đổ vỡ lớn ,phương hại đến nền kinh tế quốc gia mà Nhà nước phải rút hầu bao ra để lo cho những “quý tử” này.
Các Giám đốc miền Trung chặt chẽ ,ít sai phạm;nếu có đổ bể cũng không nhiều và phần lớn ảnh hưởng đến cá nhân hoặc cục bộ công ty,đơn vị nhiều hơn.(Sau này thấy:Lạ cái là ở đây khi làm ăn họ tính toán rất kỹ nhưng lại cả tin ,không kìm hãm lòng tham …nên có rất nhiều vụ bể hụi lên đến hàng chục tỉ đồng.)
Còn các Giám đốc miền Nam táo bạo,làm ăn lớn nhưng một số không kiểm soát nổi phát triển quá mức sẽ dẫn đến đổ bể lớn mà ngân hàng là nơi phải gánh chịu nhiều hậu quả.
Bây giờ ngẫm lại thầy tiên đoán đúng phóc từ rất sớm .Vậy lẽ nào đội ngũ lãnh đạo quản lý đất nước hùng hậu ,nhan nhãn tiến sĩ như nước ta lại chẳng thấy điều này? Có lẽ họ biết cả đấy nhưng vẫn để nó diễn ra rồi phó mặc đến đâu thì đến.
Anh dựa vào chủ trương ,bảo bọc của Nhà nước thì sử dụng tiền của dân đầu tư vô tội vạ để hương lại quả.Do dính dây nhau nên chúng tìm cách xử lý êm thấm vì thế việc lớn thành nhỏ,việc nhỏ thành…như con thỏ.Chỉ có Nhà nước,thuế dân là thiệt nhưng dân xa quá biết đâu mà xót.
Còn anh nguyên tắc vốn nhút nhát nên có ăn cũng mỏng,xem trước xem sau,biết làm mới ăn nên không có những vụ thâm thủng lớn.Những vụ nổi bật thường là do chơi hụi hè bị xù nhưng vụ này thường người dân tự xử ,cam chịu nên có ồn ào rồi cũng trôi qua nhanh.
Một số anh nhớn Nam bộ lại dám vay lớn dù chỉ có miếng đất nhỏ xíu thuê của Nhà nước.Các phi vụ kinh doanh này nếu thành công cũng thật vang dội nhưng phần lớn là những hiểm họa khôn lường.Anh vẽ dự án to vật vã cùng với Ngân hàng , rồi thực hiện ngay ào ào …đến choáng ngợp.Thường giá trị công trình nâng gấp mấy lần ,đưa vào thế chấp ngân hàng vô tư.Như vậy công trình chưa đi vào hoạt động đã bốc hơi một mớ cho các bên.Vụ việc gần đây của Công ty cho thuê tài chinh II của ngân hàng NNPTNT là một ví dụ.Dĩ nhiên động cơ đầu tư ma giáo,trình độ quản lý kém sẽ dẫn đến đổ vỡ .Vụ Bianfishco có trên 10 Ngân hàng trở thành chủ nợ.Các doanh nghiệp Ngân hàng dù sao cũng của tập thể,của cổ đông lại kinh doanh …nên ráng mà chịu.Thế mà cho người dân vay vài triệu xét lên xét xuống ,cho “đại gia” vay hàng trăm tỉ nhẹ như không.Ngân hàng bóp cổ các doanh nghiệp,gom góp đưa vào các lổ hổng này đây.Phần vốn Nhà nước chiếm tỷ trong cao ở các NH nên trăm dâu rồi cũng đổ đầu "người dân" cả đấy.
Câu chuyện đèn cù “tít mù lại chạy vòng quanh” này chắc còn dài nên không biết định hướng XHCN cho nền kinh tế đèn cù của ta theo hướng thẳng hay cong đây.
Công cuộc CNH cơ bản kết thúc vào năm 2020 của ta không biết có trừ ra những xác “chết lâm sàng “ này không? Biết chết liền!
HHP